Van Gogh en geestelijke gezondheid: kunst als emotionele uitlaatklep

Invoering

Lang voordat 'mentale gezondheid' een cultureel thema werd, beleefde Van Gogh het – intens en openlijk . Hij maakte inzinkingen, depressies en psychotische episodes door en werd meerdere keren opgenomen. En toch schilderde hij tijdens deze periodes van lijden enkele van de mooiste en meest ontroerende werken uit de westerse kunst.

Was kunst zijn ontsnapping—of zijn redding?

Diagnoses (retrospectief overwogen)

Wetenschappers en artsen hebben gespeculeerd dat Van Gogh mogelijk leed aan:

• Bipolaire stoornis
• Schizoaffectieve stoornis
• Temporale kwabepilepsie
• Loodvergiftiging (door verf)
• Syfilis of alcoholgerelateerde psychose

Wat de diagnose ook is, zijn emotionele wispelturigheid is goed gedocumenteerd, zowel in brieven als in gedrag.

Asiel in Saint-Rémy

In 1889 liet Van Gogh zich vrijwillig opnemen in de inrichting Saint-Paul. Hij schilderde:

De sterrennacht

Irissen

Korenveld met cipressen

"Ik heb een enorme behoefte aan – zal ik het woord zeggen? – religie. Dan ga ik de sterren schilderen."

Kunst werd zijn vorm van spiritueel overleven.

Zijn kunst weerspiegelt zijn geest

• Wervelende luchten = innerlijke chaos
• Geïsoleerde figuren = eenzaamheid
• Explosieve kleuren = emotionele toestanden

Schilderen bood hem de mogelijkheid om pijn op een manier uit te drukken die met woorden onmogelijk was.

Conclusie

Van Gogh leefde niet alleen met een psychische aandoening – hij transformeerde die in tijdloze schoonheid. Zijn kunst getuigt van de helende (en beklijvende) kracht van creativiteit. Hij herinnert ons eraan dat zelfs de meest gekwelde geesten de meest briljante kunnen zijn.